28 Temmuz Dünya Hepatit Günü Dolayısıyla Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Hekimimiz Uz. Dr. Seda Zor Çakılı Bilgilendirmede Bulundu
Hepatit nedir?
Hepatit, çeşitli virüsler ve bulaşıcı olmayan etkenlerden kaynaklanan karaciğer iltihaplanmasıdır ve ölümle sonuçlanabilen çeşitli sağlık sorunlarına yol açmaktadır. A, B, C, D ve E olarak adlandırılan beş ana hepatit virüsü türü vardır. Türlerin hepsi karaciğer hastalığına neden olurken; özellikle B ve C tipleri; karaciğer sirozu, karaciğer kanseri ve viral hepatit kaynaklı ölümlerin en yaygın nedenidir. Tüm dünyada yaklaşık 300 milyon hepatit B, 70 milyon da hepatit C taşıyıcısı veya hastası bulunmaktadır. Bu iki virüs, ülkemizde de önemli bir sağlık sorunudur: Ülkemizde HBV sıklığı %4, HCV sıklığı ise %1 olup, yaklaşık 2-3 milyon hepatit B ve 500.000 hepatit C hastamız olduğu tahmin edilmektedir. Tüm dünyada bir yılda 1.5 milyona yakın kişi Hepatit B (HBV) ve Hepatit C virüsünün (HCV) yol açtığı Kronik hepatitlere bağlı komplikasyon olarak gelişen siroz ve karaciğer kanseri nedeniyle kaybedilmektedir.
Bulaş yolu nedir?
Hepatit A ve E genellikle kirli gıda veya suyun tüketilmesiyle bulaşmaktadır. Hepatit B, C ve D kontamine kan veya kan ürünlerinin alınması, kontamine ekipman kullanılarak yapılan invaziv tıbbi işlemler, doğum sırasında anneden bebeğe ve ayrıca cinsel temas yoluyla bulaşmaktadır.
28 Temmuzun önemi nedir?
2010 yılından beri Dünya Sağlık Örgütü tarafından, hepatit B virüsünü ilk kez tanımlayan Nobel ödüllü ABD’li Doktor B.S. Blumberg’in onuruna doğum günü olan 28 Temmuz tarihi Dünya Hepatit Günü olarak belirlenmiştir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından 28 Temmuz "Dünya Hepatit Günü" olarak belirlenmiştir ve 2023 yılı teması "Bir Hayat! Bir Karaciğer!"dir. Bugünün amacı, ulusal ve uluslararası alanda hepatit hastalığı hakkında toplumu bilgilendirmek, farkındalığı artırmak, koruyucu önlemlere dikkat çekmek ve tedavi yöntemleri hakkında bilgilendirerek gelecekte viral hepatitleri insanlığı tehdit eden hastalıklar listesinden silmektir.
Bugün kronik hepatit B tedavi ile kontrol altına alınabilir; kronik hepatit C’de tedavi edilebilir bir hastalık konumuna gelmiştir. Kronik hepatit B tedavisinde değişik sayıda tedavi söz konusu olup, hastalar günde 1 tablet ile tedavi edilebilmektedir. Hepatit C tanılı hastalarımızın yeni antiviraller ile tedavi başarı oranıda neredeyse %100’e yakındır ve hastalık bir daha tekrarlamamaktadır.
Hepatit C hastalığı için aşı yokken; Hepatit B virüs (HBV) enfeksiyonu aşıyla korunulabilir bir hastalıktır. Sağlık Bakanlığı 1998 yılından beri hepatit B aşısını çocukluk aşı programına almış olup, günümüzde aşı programı devam etmektedir.
Hepatit B ve Hepatit C hastalığında tedavi ile siroz ve kansere bağlı ölümleri önemli ölçüde azalmaktadır. Bugün için tedavi edilebilen bu hastalıklarda farkındalığı arttırmak çok önemli bir hale gelmiştir. Hepatitten korunmak için aşı dışında, bulaş yollarına ilişkin koruma önlemleri almak önemlidir. Sağlık kurumlarına başvurarak bilgi almak ve bilinçlenmek, viral hepatitlerin önlenmesi ve kontrolünde önemli bir adımdır.
DSÖ'nün hedefi, 2030 yılına kadar tüm ülkelerde viral hepatitleri ortadan kaldırmak için birlikte çalışmaktır.