Dünya İnme Günü
02 Kasım 2023

İnme sıklığı ülkemizin de aralarında olduğu gelişmiş toplumlarda giderek artmaktadır. Ayrıca, inme ölüm nedenleri listesinin en üst sıralarında yer alır. İnme beyin damarlarının tıkanması veya beyin kanaması sonucu oluyor. Her beş inmeden yaklaşık dördü damar tıkanmasına bağlı iken kalanı tansiyon yüksekliği veya anevrizma gibi nedenlere bağlı kanamalardır. İnme oluş yerine göre değişen beyin fonksiyonunun aniden bozulmasına yol açıyor. En sık belirtiler “yüzde kayma”, “konuşma bozukluğu” ve “kolda güçsüzlük” olmaktadır. Eğer belirtilerden biri varsa, vakit geçirmeden 112’nin aranması tedaviye zamanında ulaşılması için kritik önemdedir. El, bacak veya vücudun bir veya iki tarafında kuvvet kaybı, görme kaybı, baş dönmesi, dengesizlik, çift görme, beceriksizlik, istemsiz hareket ve yürüyememe, ani hafıza kaybı, epilepsi nöbeti, ciddi baş ağrısı ve komaya kadar bilinç gerilemesi gibi belirtiler de inmeye bağlı gelişebilir. Herhangi biri varsa ya da bir şüphe halinde hemen 112’yi aramak ve hiç vakit kaybetmemek gerekir. İnme acil bir durumdur. Damar tıkanması olgularında damar açıcı tedavilerin etkinliği zamana ve dokunun kan akımının kesilmesine olan dayancına bağlıdır. Zaman beyindir. Tedaviye ne kadar erken başlanırsa o kadar iyi sonuç alınır. Tıkalı beyin damarının açılması için ilk 4,5 saat içinde damar içine pıhtı eritici ilaçlar (Trombolitik denir) uygulanabilir. Daha etkili bir yöntem, hastanede yapılan görüntülemelerde beyin damar tıkanıklığı saptanan hastalarda ilk gün içinde anjiografi ile tıkayıcı pıhtıya ulaşılarak dışarı çekilmesi ile damarın açılmasıdır. Trombektomi adı verilen bu işlem ülkemizde inme merkezlerinde yapılır. İnme çok çeşitli hastalıklara bağlı gelişebilmektedir. Hipertansiyon, diabetes mellitus, dislipidemi, atrial fibrilasyon, sigara içimini içeren çok sayıda hastalık ve risk faktörü inme gelişimi ile ilişkilidir. Maalesef, ülkemizde çok sayıda kişinin hipertansiyonu olduğu, şeker hastalığı bulunduğu, kan yağlarının yıllardır yüksek seyrettiği ancak inme geçirdikten sonra anlaşılabiliyor. Bazen inmenin altından kanser, vitamin eksikliği, başka sistemik hastalıklar, uygunsuz ilaç ve madde kullanımı, travma, pıhtılaşma bozuklukları veya enfeksiyonlar çıkabilir. Ailevi genetik hastalıklar da inme nedenleri arasındadır.

29 Ekim Dünya İnme Günü’nde halkımızın inmede erken tanının hayat kurtardığını unutmamalarını diliyorum.

Dr. Onur Bulut.jpeg